Start FAUN
In maart 2023 gingen de website en de socials van de Fantastische Unie live. Dit was de publieke start van ons samenwerkingsinitiatief, het eerste zichtbare resultaat van anderhalf jaar brainstormen met mede-auteurs en uitgevers. Ons gezamenlijk doel: het Nederlandstalig ‘fantastische’ genre promoten, onderzoek ernaar voeren en Nederlandse en Vlaamse ‘fantastische’ auteurs helpen met de professionalisering van hun schrijfpraktijk. Op de HSFcon in Sneek (Friesland, NL) waren Isabelle Plomteux en Sigrid Lensink-Damen aanwezig als vertegenwoordigers van de Fantastische Unie. We ontvingen vele positieve reacties op onze ideeën en onze pas gelanceerde website.
In mei reisde Sigrid af naar België en zette, net als Isabelle, een handtekening onder de oprichtingsakte van de vzw Fantastische Unie. Hiermee verwierf ons Nederlands-Vlaams/Vlaams -Nederlands initiatief voor het Nederlandstalige ‘fantastische’ genre een (Belgische) juridische status en konden we beginnen met het aanvragen van een bankrekening, verzekeringen voor onze vrijwilligers en subsidies voor onze werking.
Over ons ontstaan en onze plannen schreven we een uitgebreid artikel dat in het voorjaar van 2023 in HSF, het huisblad van het NCSF werd gepubliceerd.
Deze projecten realiseerden we in 2023
Onder promotie:
Onze website: Hier wilden en willen we zoveel mogelijk informatie (en wegen ernaartoe) met betrekking tot het Nederlandstalige ‘fantastische’ genre samenbrengen, zowel voor lezers als voor auteurs. Na de opstart in maart hebben we de informatie op de website gedurende het jaar dan ook regelmatig aangevuld. Ook de nieuwspagina vulde zich al snel met berichten, zowel over onze activiteiten als activiteiten van anderen.
Onze socials: Bij de opstart van onze socials (we begonnen met Facebook, Instagram en LinkedIn en al snel volgden YouTube en TikTok) stelden we alle vrijwilligers, meedenkers en meedoeners voor. Tegelijkertijd plaatsten we onze eerste reels en fotocarrousels met ‘fantastische’ Nederlandstalige leestips online.
In 2023 zijn er in totaal 29 reels verschenen. Deze zijn over alle kanalen heen 41.132 keer bekeken. Aan de realisatie van de reels werkten meer dan 50 Nederlandse en Vlaamse uitgevers mee en meer dan 180 auteurs.
Vanaf augustus 2023 kondigden we in leuke overzichtsberichten ook aan welke auteurs op aankomende evenementen aanwezig zouden zijn en welke workshops of lezingen ze daar zouden houden. Ook deelden we informatie over schrijfwedstrijden en schrijfopleidingen en brachten we verslag uit van onderzoek binnen het Nederlandstalige ‘fantastische’ genre.
Over alle sociale mediakanalen heen heeft de Fantastische Unie momenteel 1173 volgers. Over de laatste drie maanden van 2023 realiseerden we een groei in het aantal volgers van 44,69 % (+14,90 % per maand).
In onze Besloten groep FAUN op Facebook waren eind 2023 79 leden actief: auteurs, redacteurs, uitgevers, boekhandelaren en bibliotheekmedewerkers die een hart hebben voor het Nederlandstalige ‘fantastische’ genre. Ben jij ook zo iemand? Sluit dan aan!
Onze nieuwsbrief: Ook de Nieuwsbrief die in juni 2023 voor het eerst de digitale deur uitging, kon op enthousiasme rekenen: op dit moment ontvangen 929 mensen ons tweemaandelijkse schrijven, met daarin de nieuwste Nederlandstalige ‘fantastische’ boeken, interviews met boekhandels, aandacht voor ‘fantastische’ initiatieven, auteurs en illustratoren en leuke winacties. Ben jij al ingeschreven? Hier kun je een voorbeeld van onze nieuwsbrief bekijken: Nieuwsbrief september 2023.
Achter de schermen zijn er nog meer ‘fantastische’ promotieprojecten gaande:
Fantastisch lezen voor de lijst: Een team gemotiveerde vrijwilligers van de Fantastische Unie boog zich in 2023 over een aanzet naar een leeslijst voor de Nederlandse bovenbouw vol ‘fantastische’ boeken. De eerste titels zijn inmiddels geselecteerd, in 2024 horen jullie hier zeker meer over.
Boekentoer: De Fantastische Unie brengt auteurs, uitgevers en lezers graag samen, of dat nu in een boekhandel, een bibliotheek of een school is. Een aantal bibliotheken heeft al belangstelling geuit, in 2024 hopen we hierin dan ook concrete stappen te kunnen zetten.
Boekenwebsite: Een site waarop je alle recent verschenen Nederlandstalige ‘fantastische’ boeken voor volwassenen terugvindt, met heel veel leuke extra’s zoals booktrailers, praatjes en pitches van auteurs en uitgevers, impressies van lezers enz. Hierover werd in 2023 achter de schermen met het IT-team druk vergaderd. Het eerste opzet van de site staat inmiddels in elkaar, we hopen in 2024 te kunnen proefdraaien.
Verder hebben we positieve mailgesprekken met het CPNB gehad in verband met de opname van fantasy en SF als aparte categorieën/genres in hun campagnes rond het Nederlandstalige boek.
Onder talentbevordering:
Verhaalchirurgen: Onze zeven chirurgen opereerden in dit startjaar vier verhalen van beginnende ‘fantastische’ auteurs. Van Jonathan Vukaj ontvingen we een uitgebreide mail terug over hoe hij de feedback op zijn verhaal heeft ervaren.
‘Het was pijnlijk,’ zegt hij, ‘maar het hielp me immens om mijn verbeterpunten in te zien. Ik had niet verwacht om zulke gedetailleerde commentaren te krijgen.’
In 2024 hopen we vele ‘fantastische’ auteurs te helpen het beste verhaal te schrijven dat ze op dat moment in zich hebben.
De weg van de schrijver: Peter Kaptein schreef enkele uitgebreide artikelen over het schrijverschap, speciaal voor de Fantastische Unie. Wij plaatsten deze artikelen onder ‘De weg van de schrijver’, zodat beginnende auteurs hun weg kunnen vinden in de overweldigende hoeveelheid informatie die er over het ‘fantastisch’ schrijverschap te vinden is. In 2024 willen we dit gedeelte van de website verder uitbreiden met tips voor gevorderde schrijvers.
In opstartfase: In 2024 willen het onderdeel Talentbevordering naar de socials brengen, zodat de schat aan informatie op de website, beter zichtbaar en vindbaar wordt.
Onder onderzoek en archiefvorming:
Database Mike Jansen ontsloten: Mike Jansen, zelf ‘fantastisch’ auteur, heeft in de loop der jaren een omvangrijk digitaal archief verzameld, waarin tal van tijdschriften, essays, verhalenbundels, anthologieën, recensies en voorwoorden zijn opgenomen. In samenwerking met de Fantastische Unie stelt Mike dit archief open voor academische doeleinden. Vanwege auteursrechtelijke bescherming op sommige delen van dit archief, konden we dit niet zomaar online zetten. Daarom hebben we de volgende constructie bedacht: alle informatie staat in een pdf-bestand. Geïnteresseerden kunnen door de rubrieken scrollen en een ontsluitingsformulier invullen. We bezorgen de gevraagde informatie dan per ommegaande.
Database Wil Ceron over Jack Vance ontvangen: Ook ontvingen we in 2023 een omvangrijk xls-bestand van Wil Ceron, groot fan van Jack Vance. Hij stelde zijn database beschikbaar aan de Fantastische Unie voor naslag en academische doeleinden. Deze database staat nog niet online, omdat we niet goed raad weten met de omvang van het xls-bestand. We willen het xls-bestand hanteerbaar maken voor online gebruik, maar zoeken hiervoor nog hulp. Meld je als jij hier verstand van hebt!
Archivering: Op de vraag of zij ook (digitale) archieven van respectievelijk Nederlandse dan wel Vlaamse ‘fantastische’ auteurs, verenigingen en uitgevers willen opnemen, ontvingen we van zowel het Literatuurmuseum in Nederland als het Letterenhuis in Vlaanderen een bevestigend antwoord. Meer informatie hierover vind je op onze website.
Scripties verzameld: In 2023 hebben we een start gemaakt met het achterhalen van scripties, artikelen, afstudeerwerken en (voor Nederland) profielwerkstukken over ‘fantastische’ onderwerpen. We willen deze informatie graag op één (digitale) plek samenbrengen. In 2024 willen we dit onderdeel van onze werking verder uitdiepen. Hiervoor zoeken we nog vrijwilligers. Een oproep tot het aanmelden van scripties en papers en het meewerken als vrijwilliger verscheen in het voorjaar van 2023 in het tijdschrift HSF.
Lezersenquête gehouden: 717 deelnemers vulden de enquête in. Uitgebreide resultaten komen in het voorjaar van 2024 online. Met de steun van 12 uitgevers en 3 selfpubbers konden we 30 boekenpakketten verloten onder de deelnemers. Met de resultaten hopen we een beter inzicht te krijgen in wat lezers willen, waar ze hun leesinformatie vandaan halen en hoe we met deze kennis het Nederlandstalige ‘fantastische’ boek beter bij de lezer kunnen krijgen.
Achter de schermen werken we nog aan:
Boekhandelsenquête: We onderzoeken niet alleen de behoeften en interesses van lezers, maar willen ook boekhandels vragen naar hun noden en wensen. Hiervoor hebben we in 2023 een boekhandelsenquête opgesteld, die we in 2024 onder ongeveer 500 Vlaamse en Nederlandse boekhandels willen verspreiden.
Vrijwilligers
Natuurlijk was niets van dit alles mogelijk geweest zonder onze fantastische vrijwilligers! We zetten ze dan ook graag in het zonnetje.
Momenteel zijn actief:
* team Websites: Tom Kruijsen, Eddie van Dijk, Anna Mattaar, Esther Wagenaar, Sara Taverniers en Joke Adam
* team Fantastisch lezen voor de lijst: Ruud van Hirtum, Kim Schreurs, Kim ten Tusscher, Marcel van der Rijst, Joris Hollaar, Esther van der Heijde en op de achtergrond Jos Lexmond en Paul van Leeuwenkamp
* team Boekentoer: Sigrid Lensink-Damen, Steven van den Berg en Esther Wagenaar
* team Verhaalchirurgen: Petra Doom, Pen Stewart, Robin Langerak, Mariëlle Douma, Rik Raven, Natascha van Limpt en Sigrid Lensink-Damen
* team Nieuwsbrief: Sigrid Lensink-Damen, Isabelle Plomteux, Frank van Dongen, Werner Peeters en Yvonne Vetjens
* team De weg van de schrijver: Anna Mattaar en Peter Kaptein
* team Inspiratie reels/fotocarrousels: Sigrid Lensink-Damen, Isabelle Plomteux, Martijn Lindeboom, Davey Cobben, Marcel van der Rijst, Johan Klein Haneveld en Finn Audenaert
* team Ontsluiten informatie onder talentbevordering: Ewout Stouffs
* team Sociale media: Isabelle Plomteux en Sara Taverniers
* team Enquêtes: Sigrid Lensink-Damen, Isabelle Plomteux en Kim Schreurs
Een grote dank gaat ook uit naar: Deborah van Duin, het NCSF, Fantasywereld, Science Fiction en Fantasy Boekenclub, OOTW, Fantasize, Stichting Fantastisch Genre, de leden van onze Besloten Groep FAUN op Facebook, de medewerkers van Cultuurloket en Literatuur Vlaanderen en iedereen die ons het voorbije jaar een duw(tje) in de rug gaf.
De komende periode willen we ons team vrijwilligers verder uitbreiden, zodat we zoveel mogelijk van onze plannen kunnen omzetten in acties en daadwerkelijke programma’s. Voel jij je aangesproken? Kijk dan eens naar onze vacatures!
Financiën en steun
Bij een overzicht van het afgelopen jaar moeten natuurlijk ook de financiën worden genoemd. We konden onze opstart realiseren dankzij de inleg van enkele sponsors en toen de bankrekening eenmaal was geregeld, konden er ook giften worden gestort.
In 2023 ontvingen we bijna 700 euro aan giften en donaties, via de donatieknop op onze website en rechtstreekse overschrijvingen. Bij deze willen we de gulle gevers nogmaals hartelijk danken! Inmiddels heeft ook Facebook ons erkend als non-profit initiatief, met bijhorende donatieknop op onze Facebookpagina.
Niet alles ging op financieel gebied helaas even goed: onze aangevraagde subsidies bij Literatuur Vlaanderen (voor een totaal bedrag van 26.000 euro) werden afgewezen. De hoofdreden: ons initiatief is weliswaar nodig en nuttig, maar onze organisatie is nog te pril en moet eerst groeien. Daarna kunnen we opnieuw subsidies aanvragen. Deze opmerkingen nemen we mee in onze groeistrategie voor de komende jaren.
Dit jaar willen we bijvoorbeeld een externe adviesraad opzetten en partners zoeken in Nederland (of een eigen stichting oprichten) zodat we ook aan die kant van de grens vertegenwoordiging hebben en kans maken op subsidies. Ook denken we na over mogelijke andere bronnen van inkomsten.
Conclusie
Bestuurders Sigrid Lensink-Damen en Isabelle Plomteux hebben het voorbije opstartjaar als dynamisch, positief, leerrijk en resultaatrijk ervaren. We gaan enthousiast door met de Fantastische Unie en hopen ook in 2024 samen met onze vrijwilligers veel van onze ‘fantastische’ plannen te realiseren. Nogmaals hartelijk dank aan al diegenen die ons in 2023 ondersteunden, zowel financieel, organisatorisch als uitvoerend.
Een ‘fantastisch’ 2024!